Στο βιβλίο αυτό επιχειρείται, με συνθετικό τρόπο, μια συστηματική παρουσίαση των βασικών ζητημάτων που σχετίζονται με τη γέννηση, τη φυσιογνωμία και την πολιτειακή δομή της αρχαίας ελληνικής πόλης-κράτους. Εξετάζεται το κοινωνικό, θεσμικό και πολιτειακό πλαίσιο οργάνωσης του σώματος των ελεύθερων πολιτών στις δύο δεσπόζουσες εκείνη την περίοδο (6ος - 4ος π.Χ. αιώνες) πόλεις, την Αθήνα και τη Σπάρτη. Στο πλαίσιο αυτό μελετώνται εμπεριστατωμένα ο ρόλος και η σημασία της ιδιότητας του ελεύθερου πολίτη στη λειτουργία των πολιτευμάτων των δύο πόλεων, καθώς και οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματά τους. Μεγάλο μέρος του βιβλίου αφιερώνεται στον τρόπο λειτουργίας των δύο πολιτευμάτων και στην εξέταση των πολιτειακών οργάνων τους. Η σύγκριση των δύο κοινωνικοπολιτικών συστημάτων, σε όλες τις πτυχές του κοινωνικοπολιτικού πεδίου, είναι συνεχής, με αποτέλεσμα ο αναγνώστης να διαμορφώνει πλήρη και σαφή εικόνα για τις ομοιότητες και τις διαφορές τους. Ο συνθετικός τρόπος ανάλυσης και γραφής δεν αποβαίνει εις βάρος της πληρότητας και αρτιότητας του προς εξέταση αντικειμένου, και για το λόγο αυτό, το παρόν βιβλίο αποτελεί χρήσιμο εργαλείο μάθησης τόσο για φοιτητές των σχολών Ιστορίας, Φιλολογίας, Παιδαγωγικών και Πολιτικής Επιστήμης, όσο και πηγή άντλησης έγκυρων γνώσεων από κάθε ενδιαφερόμενο που επιθυμεί να διευρύνει το επίπεδο των γνώσεών του.