Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει δεχθεί μέχρι σήμερα αλλεπάλληλα κύματα μεταρρυθμίσεων, και είναι δεδομένο πως κάθε απόπειρα αναμόρφωσης των θεσμών και των δομών δημιουργεί αμφισβητήσεις, που συνεπάγονται και τις αντίστοιχες αντιδράσεις. Μάλιστα, όσο πιο μεγάλες και πολύπλοκες είναι οι μεταρρυθμίσεις τόσο μεγαλύτερες και οξύτερες αναστατώσεις επιφέρουν. Μέσα από τις τροποποιημένες σελίδες του τόμου αυτού προκύπτει ότι δεν αρκούν απλά οι εμπειρικές δράσεις και οι διεκδικητικές ενέργειες της αυτοδιοίκησης. Επιβάλλεται αυτή να διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη αντίληψη τόσο για το ρόλο όσο και για τη δομή, το χαρακτήρα και τα σύγχρονα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο θεσμός καθώς και για τη σχέση του με το Κράτος σε όλο το φάσμα των εκφάνσεών του.