Σε αυτή τη μονογραφία διερευνώνται ζητήματα όπως: Τι είναι ο νους; Πώς διακρίνεται από τον υπόλοιπο κόσμο που τον περιβάλλει; Πώς διαντιδρά με αυτόν; Μέχρι ποιο βαθμό είναι γνώσιμος ο κόσμος μας; Παρουσιάζονται επιχειρήματα υπέρ και κατά των κυριότερων θεωριών που έχουν διατυπωθεί ανά τους αιώνες για τα ερωτήματα αυτά. Δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στην αναλυτική φιλοσοφική μέθοδο εξέτασης και στη γνωσιακή προσέγγιση της νόησης ως υπολογιστικής επεξεργασίας πληροφοριών, δημιουργίας αναπαραστάσεων, σχεδίων προσαρμογής και δράσης που εξυπηρετούν με εύλογο τρόπο βιολογικές και ψυχολογικές σκοπιμότητες. Αν "ο ύπνος της λογικής γεννάει τέρατα", η εγρήγορση του νου δημιουργεί τάξη από το χάος. Οι διαπιστώσεις αυτές συνδέονται με τα κίνητρα που ώθησαν τον συγγραφέα αυτής της μονογραφίας. Ακόμα και αν ο λογικός στοχασμός δεν επιλύει οριστικά πολλά μεταφυσικά και επιστημολογικά προβλήματα, συμβάλλει συνήθως στην καλλιέργεια, ως στάσης ζωής, ενός νηφάλιου ορθολογισμού αντίθετου προς δογματικές ιδεοληψίες και προς ρηχούς ή/και καιροσκοπικούς συναισθηματισμούς, που είναι αμφότερα εξίσου επιβλαβή για άτομα και κοινωνίες.