Σκοπός του βιβλίου είναι η αποτύπωση και η ερμηνεία των αποχρώσεων της βίας που εκδηλώθηκε την κατοχική περίοδο στη Δυτική Μακεδονία, με σημεία αναφοράς τις συνθήκες κατοχής, την αντίσταση, τις εθνοτικές συγκρούσεις και τις εμφύλιες συγκρούσεις. Ως "βία" μάλιστα δεν νοούνται μόνο οι δολοφονίες, αλλά και οι φυλακίσεις, οι εκτελέσεις, τα αντίποινα, η καταστροφή του παραγωγικού ιστού, ο στρεβλός επισιτισμός, και άλλα ανάλογα φαινόμενα. Γιατί η βία σε όλες τις εκφάνσεις της αποτελεί ιστορικό γεγονός, η νομιμότητα του οποίου απορρέει από την αντίληψή μας για τη νομιμότητα του κράτους ως θεσμού που την ασκεί ή εναντίον του οποίου τα υποκείμενα της βίας επαναστατούν. Και άρα, στην περίπτωσή μας, η νομιμοποίηση ή η καταδίκη της βίας που ασκήθηκε την περίοδο της κατοχής από τη μια ή από την άλλη πλευρά προϋποθέτει πρώτιστα την απάντηση στο ερώτημα ποιανού το συμφέρον υπηρετούσε το κατοχικό κράτος, το συμφέρον των κατακτητών ή αυτό των πολιτών. Τέλος πρέπει να τονιστεί ότι, κατά τη γνώμη μας, η δυναμική της κατοχικής περιόδου, ειδικά σε ό,τι αφορά στη Δυτική Μακεδονία, επιτάσσει την εκ προοιμίου καταγγελία όλων των πολιτικών προθέσεων που μπορεί να ελλοχεύουν πίσω από την έρευνα.