Ο Κυριάκος Βαρβαρέσος είναι κυρίως γνωστός για την περίφημη "Έκθεση επί του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδος", ένα κείμενο που έγραψε το 1952. Σε αυτό το βιβλίο δημοσιεύεται ένα άλλο, λιγότερο γνωστό κείμενό του, με το οποίο αποπειράθηκε να προσεγγίσει τα καίρια προβλήματα - οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά - της Ελλάδας το καλοκαίρι του 1946. Το υπόμνημα συντάχθηκε με τη βοήθεια της πολύτιμης συνεργάτιδάς του Ρένας Ζαφειρίου, μετά από σχετικό αίτημα του Αμερικανού Υφυπουργού Dean Acheson προς τον Bαρβαρέσο, τον Μάρτιο του 1946. Επρόκειτο για μια μεταιχμιακή εποχή, κατά την οποία η χώρα διολίσθαινε από τη συνθήκη της Βάρκιζας, που είχε προς στιγμήν κλείσει την ένοπλη αναμέτρηση των Δεκεμβριανών, προς τον εμφύλιο πόλεμο και ο κόσμος μετέβαινε από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στον Ψυχρό Πόλεμο. Το υπόμνημα είναι μια αποτύπωση των αντιτιθέμενων ροπών, των διακυβευμάτων και των πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων, καθώς και των εναλλακτικών που ενδεχομένως υπήρχαν, αλλά δεν επικράτησαν.