Είναι κέρδος ζωής η παραδοχή της πραγματικότητας, η συνειδητή αντίσταση στη ρεαλιστικά πιστοποιημένη παρακμή. Κέρδος ζωής, κέρδος ποιότητας της ζωής «να φυλάγης Θερμοπύλες», όταν ξέρεις καλά πως ο Εφιάλτης είναι εδώ και οι Μήδοι επιτέλους θα διαβούνε. Κέρδος ζωής, κέρδος ποιότητας: Εκεί επιμένει η σοφία του Καβάφη, όχι στο «νταηλίκι» -στην άσκοπη θυσία- όσων εμμένουν στο χρέος. Ρόλο Εφιάλτη στις μέρες μας παίζει η τεχνητή «αισιοδοξία», η παραγωγή και επιβολή ευφραντικών ψευδαισθήσεων από τους επαγγελματίες της πολιτικής και των ιδεολογιών.