Για όλους όσοι ενδιαφέρονται σήμερα για τα προβλήματα των σχολείων μας, η φωνή του William James μοιάζει με το φρέσκο αεράκι που φυσάει στην εξοχή... O James συνειδητοποίησε την ανάγκη για αλλαγές στην εκπαιδευτική διαδικασία και γνώριζε ότι το πρώτο βήμα θα πρέπει να είναι μια κριτική επανεκτίμηση της υπάρχουσας κατάστασης. Στις διαλέξεις του, όμως, δεν υπάρχουν απερίσκεπτες επιθέσεις προς τα σχολεία ή τους εκπαιδευτικούς της εποχής του. Αυτό που υπάρχει είναι περισσότερο μια γεμάτη συμπάθεια αναγνώριση των καλών εκπαιδευτικών και της καλής διδασκαλίας, όπως και μια επίγνωση των πολύ μεγάλων δυσκολιών κάτω από τις οποίες οι εκπαιδευτικοί επιτελούν το έργο τους. Θεωρούσε ότι η πιθανότητα μιας νέας και καλύτερης εκπαίδευσης στηρίζεται πάνω σε μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση της φύσης του μαθητή και της μαθησιακής διαδικασίας· και ανέλαβε την ευθύνη να μεταδώσει αυτό το μήνυμα στους ακροατές του.