Το 1949, μετά τη λήξη του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, 28.000 ελληνόπουλα βρέθηκαν στα ανατολικά κράτη. Για τα παιδιά αυτά, το ΚΚΕ οργάνωσε ένα ελληνόφωνο εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο ως άλλος Ιανός είχε στραμμένα τα βλέμματά του προς δύο κατευθύνσεις, τη σοσιαλιστική και την πατριωτική διαπαιδαγώγησή τους. Οι υπεύθυνοι της εκπαίδευσης κατόρθωσαν οι δύο αυτοί στόχοι να προχωρούν παράλληλα και ο ένας να ενδυναμώνει τον άλλο. Ο συνδυασμός των δύο συγκεκριμένων στόχων αποτέλεσε το θεμελιώδες μέσο σφυρηλάτησης της προσωπικότητας των παιδιών και ανέδειξε υποκείμενα με χαρακτηριστική ταυτότητα τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Το εκπαιδευτικό αυτό σύστημα βρίσκεται στον αντίποδα του ομόλογου ελλαδικού συστήματος και αποτελεί καθρέφτη των πολιτικών εξελίξεων της εποχής. Βασισμένο σε επιτόπιες έρευνες, σε συνεντεύξεις και σε σχετικό αρχειακό υλικό, το βιβλίο αυτό μελετά ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον και κρίσιμο θέμα της μεταπολεμικής ελληνικής ιστορίας.