Είναι ίσως κοινοτυπία ότι η σημασία της ελιάς και των προϊόντων της για τη διατροφή, την υγεία και την εθνική οικονομία είναι μεγάλη και ο ρόλος της στην ιστορία του ελληνικού πολιτισμού από την προϊστορική περίοδο μέχρι σήμερα ιδιαίτερα σημαντικός. Το συνέδριο που έγινε δεν είχε ως μοναδικό στόχο να αναδείξει την παγκοινώς γνωστή και δεδομένη αξία τους. Παράλληλα με τη δεδομένη σημασία του δέντρου της ελιάς, θεϊκού δώρου κατά την μυθολογία, και την ιερότητά του, η διαπίστωση ότι η Ελλάδα δεν διέθετε (1999) ένα μουσείο - ινστιτούτο έρευνας του πολιτιστικού της ελιάς και του ελαίου οδήγησε την εφορευτική επιτροπή του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών στην αποδοχή της προτάσεως μας να αναλάβει το Κέντρο Λαογραφίας την επιστημονική υποστήριξη της προσπάθειας δημιουργίας ενός Μουσείου της Ελιάς στην καρδιά ενός πανάρχαιου ελαιώνα στον χώρο του παλιού παραδοσιακού ελαιοτριβείου στα Καψαλιανά του Δήμου Αρκαδίου Ρεθύμνου. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)